२४ तीर्थंकरों का परिचय

 २४ तीर्थंकरों का  परिचय

यहाँ पर २४ तीर्थंकरों का संक्षिप्त परिचय प्रस्तुत किया गया है, जिसमें उनका नाम, प्रतीक (लक्षण), माता-पिता के नाम, और शरीर का वर्ण (धनुष/रंग) शामिल हैं।


   २४ तीर्थंकरों का परिचय (माता-पिता व शरीर वर्ण सहित)

क्रमतीर्थंकर का नामप्रतीकजन्मस्थानमाता का नामपिता का नामशरीर वर्ण (धनुष)
1ऋषभदेव (आदिनाथ)बैलअयोध्यामरुदेवीनाभिरायस्वर्ण वर्ण (गोल्डन)
2अजीतनाथहाथीअयोध्याविजयादेवीजितशत्रुस्वर्ण वर्ण
3संभवनाथघोड़ाश्रावस्तीसेनादेवीजेतरायलाल वर्ण
4अभिनंदननाथवानरअयोध्यासिद्धार्तासंवरस्वर्ण वर्ण
5सुमतिनाथचक्रकुण्डलपुरमेघावतीमेघराजस्वर्ण वर्ण
6पद्मप्रभुकमलकाशीसुसीमाश्रीधरलाल वर्ण
7सुपार्श्वनाथस्वस्तिकवाराणसीरमादेवीप्रभासेनगंधपद्म वर्ण
8चंद्रप्रभुअर्धचंद्रचंद्रपुरी (काशी)लक्ष्मणामहासेनश्वेत वर्ण
9सुप्पदंत (पुष्पदंत)मगरमच्छकाकंधीपुष्पावतीसुग्रस्सेनश्याम वर्ण
10शीतलनाथकल्पवृक्षभद्रिकापुरीनंदादृढ़रथपद्म वर्ण
11श्रेयांसनाथगैंडासिम्घापुरविशालविश्वसेनस्वर्ण वर्ण
12वासुपूज्यभैंसाचंपापुरीजयशेनावसुपूज्यलाल वर्ण
13विमलनाथसूअरकौशांबीश्यामाकृतीवर्मास्वर्ण वर्ण
14अनंतनाथफणी (सर्प)अयोध्यासुलोचनासिन्धुवर्मास्वर्ण वर्ण
15धर्मनाथवज्ररत्नपुरीसुनीताभानुस्वर्ण वर्ण
16शांतिनाथमृग (हिरण)हस्तिनापुरअचिराविश्वसेनस्वर्ण वर्ण
17कुंथुनाथबकरीहस्तिनापुरश्रीदेवीसूर्यसेनश्याम वर्ण
18अरहनाथमछलीहस्तिनापुरमित्रासुदर्शनश्वेत वर्ण
19मल्लिनाथकलशमिथिलाप्रभावतीकुण्डलनील वर्ण
20मुनिसुव्रतनाथकछुआराजगृहपद्मावतीसम्राट सुमित्रश्याम वर्ण
21नमिनाथनीला कमलमिथिलाविप्रविजयराजनीला वर्ण
22नेमिनाथशंखसौरिपुर (द्वारिका)शिवा देवीसमुन्द्रविजयश्याम वर्ण
23पार्श्वनाथसर्पवाराणसीवामा देवीअश्वसेननीला वर्ण
24महावीर स्वामीसिंहकुंडलपुर (वैशाली)त्रिशलासिद्धार्थस्वर्ण वर्ण

   

विशेष तथ्य

  • महावीर स्वामी जैन धर्म के २४वें और अंतिम तीर्थंकर हैं।

  • नेमिनाथ श्रीकृष्ण के चचेरे भाई थे।

  • केवल मल्लिनाथ को स्त्री तीर्थंकर के रूप में भी स्वीकार किया जाता है (श्वेतांबर परंपरा)।

  • शरीर वर्ण या "धनुष" का अर्थ है – उनका दिव्य शरीर किस प्रकार की आभा/रंग लिए हुए था।

Post a Comment

Previous Post Next Post